Nieuws
Sneeuwvegers strooien plastic
Met het winterse weer blijkt niet alleen zout, maar ook plastic fanatiek gestrooid te zijn. De Leidse fietspaden zijn bezaaid met vele duizenden gifgroene stengels, afgebroken delen van de borstels van sneeuwvegers. Vrijwilligers van het Plastic Spotter project vonden al snel meer dan 3000 van zulke stengels. “Ik bleef ze maar oprapen.”
Elke week verzamelen de Plastic Spotters vanuit kano’s afval uit de gracht en analyseren hun vondsten. Door middel van het onderzoek, proberen ze de bron te achterhalen en zo de kraan aan wal dicht te draaien. Maar toen de grachten dichtgevroren waren viel hun oog op gifgroene stengels die overal langs de Leidse fietspaden lagen. Plastic Spotter coördinatoren en promovendi Liselotte Rambonnet (Universiteit Leiden) en Auke-Florian Hiemstra (Naturalis Biodiversity Center) verzamelden zondag 14 februari een handjevol stengels en al gauw werden ze via Twitter erop gewezen dat ze niet de enige waren. “Een van onze vrijwilligers is maandag meteen de straat op gegaan en kwam met maar liefst 1382 stengels terug,” vertelt Rambonnet. “En al gauw volgden meldingen uit alle hoeken en wijken van de stad, ook blauwe stengels werden massaal gevonden.” Volgens de gemeente gaat het om ‘sommige’ borstelharen.
Mogelijk is in ieder geval de volledige 140 km lange strooiroute vervuild. “De sneeuw was dan misschien weg,” reageert Hiemstra, “maar we kregen er plastic voor terug, en dan heb ik toch liever sneeuw. Nu de dooi is ingezet verdwijnt de rest van de sneeuw vanzelf, het veeg-plastic blijft echter nog vele honderden jaren achter in het milieu en kan een enorme impact hebben.” De gemeente bevestigt via Twitter dat het inderdaad om delen van sneeuwborstels gaat: “Sommige hebben losgelaten tijdens het verwijderen van de sneeuw. We onderzoeken hoe dit heeft kunnen gebeuren.” De Partij voor de Dieren in Leiden zal naar aanleiding van de observaties en deze reactie schriftelijke vragen stellen. Na twee weken ijs is de dooi ingezet en kan de Plastic Spotter kanovloot komende zondag weer uitvaren per kano.
Rambonnet en Hiemstra vragen zich af of de stengels ook elders in Nederland worden gevonden. Eerder aangekaarte problemen van plastic vervuiling in Leiden, bleken ook in andere steden een probleem. “In 2019 vonden we meer dan 7000 plastic wegwerpbekers in 100 meter Leidse gracht na Koningsdag,” vertelt Rambonnet. Mede door deze vervuiling in beeld te brengen met hun project CanalCups heeft Leiden als een van de eerste gemeenten nu herbruikbare statiegeldbekers bij alle feesten. “Ook in andere steden slingeren ontelbare hoeveelheden plastic wegwerpbekers na koningsdag, carnaval en andere feesten. Leiden heeft aangetoond dat dat ook anders kan,” zegt Hiemstra trots. Rambonnet benadrukt het belang van citizen science: “met de hulp van vrijwilligers kunnen we plastic vervuiling in kaart brengen en aanpakken en gelukkig zetten in heel Nederland steeds meer mensen zich hiervoor in.”
Een andere eerder aangekaarte bron van plastic zijn de grasnetjes, bedoeld als versteviging van het gras in het centrum van Leiden. De netjes komen massaal aan het oppervlak en werden er in anderhalf uur al 20.000 opgeraapt. Er moeten er miljoenen liggen. Via de gracht verspreiden ze zich niet alleen door de stad, maar ook richting zee, en werden zelfs in vogelnesten teruggevonden. De plastic grasnetjes blijken ook bij evenemententerreinen elders in het land gebruikt te worden. Terwijl de veegborstelstengels worden opgeruimd door de gemeente na de melding van de Plastic Spotters, blijven de grasnetjes zich verspreiden.
In de media:
- Trouw (15-2-2021): De sneeuw is gesmolten, maar duizenden plastic borstelharen van veegmachines blijven nog jaren liggen
- Leidsch Dagblad (16-2-2021): Leidse fietspaden bezaaid met borstelharen sneeuwvegers: 'nieuw plasticdrama'
